فرقي نميكند كه نخستین كارگردان زن ايران باشي يا يكي از آشناترين صداهايي كه از راديو و تلويزيون شنيده ميشود. براي پذيرايي از بيماري جانكاه آلزايمر، مغز شهلا رياحي، بازيگري كه چهرهاش از خاطر نسل ما محو نميشود، همانقدر آماده است كه بدن فهيمه راستكار كه صدايش از گوشمان بيرون نميرود. پاي فراموشي كشندهاي كه اسمش را آلزايمر گذاشتهاند، به خانه هنرمندان هم باز شده و حتي اگر خبر ابتلاي فردوس كاوياني به اين بيماري چيزي جز شايعه نباشد، آنقدر نامش بر سر زبانها افتاده كه از دچار شدن به آن هراس داشته باشيم. محققان ميگويند ابتلا به زوال عقل از نوع آلزايمرياش، حاصل سبك زندگياي است كه آدمها انتخاب ميكنند. آنها در بررسيهايشان متهمان اصلي دچار شدن به اين بيماري را شناسايي كردهاند؛ متهماني كه در اين مطلب به شما معرفي ميكنيم تا با فاصله گرفتن از آنها، مغزتان را در برابر فراموشي بيمه كنيد.
حسود هستيد؟
تنها دوستانتان يكييكي از شما فاصله نميگيرند و رابطه ميان شما و همسرتان شكرآب نميشود. محققان ميگويند آدمهاي حسود علاوه بر تنهايي، خطر ابتلا به آلزايمر را به جان ميخرند. ديليميل نوشته است كه زنان حسودي كه چشم ديدن موفقيتهاي ديگران را ندارند، دوبرابر بيشتر از زنان ديگر به آلزايمر مبتلا ميشوند. به گفته پژوهشگران، عصبي بودن و در گروه خجالتيها جا گرفتن و درونگرايي، از ويژگيهايي هستند كه ريسك ابتلا به اين بيماري را بالا ميبرند. اين درحالي است كه زنان برونگرا كمتر به آلزايمر گرفتار ميشوند و بهدلیل اينكه استرسهايشان را بيرون ميريزند و در خود نگه نميدارند و مغزشان سالمتر ميماند.
مام ميزنيد؟
به خيال خودتان اصول بهداشت را رعايت ميكنيد و با استفاده هر روزه از مامهاي ضدعرق نميگذاريد بوي بد عرقتان كسي را آزار دهد؟ محققان ميگويند به اين شكل بهداشت را رعايت كردن مغز شما را از كار مياندازد. به نوشته ساينس ديلي، محققان دريافتهاند كه وارد شدن آلومينيوم به بدن، خطر ابتلا به آلزايمر را بالا ميبرد و براساس پژوهشهاي آنها، نمكهاي آلومينيوم كه در ضدعرقها وجود دارند، با وارد شدن به بدن ميتوانند افراد را به اين بيماري مبتلا كنند. محققان هنوز مطمئن نيستند كه استفاده از مام علت ابتلا به آلزايمر است اما بررسيهايشان نشان ميدهد كه همبستگي آماري ميان اين دو
وجود دارد.
سيگاري هستيد؟
نميخواهيم از سرطانزا بودن سيگار صحبت كنيم يا بگوييم كه چهرهتان با سيگاري شدن پير ميشود. صحبت امروز ما درمورد پيري مغز است. محققان ميگويند مغز سيگاريها زودتر از افرادی كه با دخانيات ميانهاي ندارند، پير ميشود و احتمال دچار شدن به آلزايمر در ميان اين افراد بيشتر است. به نوشته تلگراف، پزشكان بر اين باورند كه گذشته از اعتياد به سيگار، قرار داشتن در معرض دود آن هم ميتواند چنين خطري را ايجاد كند. پس اگر هواي مغزتان را نداريد، حداقل به فكر كساني باشيد كه هر روز دودي كه از دهان شما خارج ميشود را تنفس ميكنند.
مرد آهنين هستيد؟
به بالا بودن ذخيره آهن بدنتان افتخار نكنيد و اگر متخصص برايتان قرص مكمل آهن تجويز نكرده، بيهوده با خوردن اين قرصها خودتان را تقويت نكنيد. محققان ميگويند تجمع بيش از اندازه آهن در بدن ميتواند يكي از دلايل دچار شدن به زوال عقل باشد. هلث نوشته مواد معدني با تجمع در بدن ميتوانند بيماريهاي مختلفي را ايجاد كنند و از ميان آنها، آهن با جمع شدن در هيپوكامپ ميتواند به بافتهاي مغز آسيب بزند و زمينهساز ابتلا به آلزايمر شود. شايد به همين دليل هم هست كه محققان ميگويند بیش از اندازه خوردن گوشت قرمز ميتواند آلزايمر را به جان شما بيندازد. پس اگر ميخواهيد احتمال ابتلايتان به اين بيماري را كم كنيد، از بهاندازه بودن ذخيره آهن بدنتان مطمئن شويد.
فضانورد هستيد؟
اگر آنقدر نبوغ يا ثروت نداشتهايد كه به فضا اعزام شويد، خدا را شكر كنيد. چون چنين سفر هيجانانگيزي ميتوانست پايان زندگي مغز شما باشد چراكه محققان ثابت كردهاند رفتن به ماموريتهاي فضايي ميتواند با خطر ابتلا به زوال عقل همراه باشد. خبرگزاري مهر از زبان متخصصان دانشگاه روچستر نوشته است مشكلات شناختي يكي از هديههايي است كه فضانوردان با فاصله گرفتن از زمين آن را دريافت ميكنند. اين پژوهشگران ادعا ميكنند كه هرچه يك فضانورد بيشتر در اعماق فضا بماند، خطر ابتلايش به اين بيماري بيشتر ميشود.
ديابت داريد؟
افسرده بودن يا ابتلا به ديابت هم از ديگر مشكلاتي است كه ميتواند شما را گرفتار آلزايمر كه يكي از انواع زوال عقل است كند، به همين دليل محققان ميگويند با پيشگيري از اين دو بيماري تا اندازه زيادي ميتوان افراد را در برابر زوال عقل بيمه كرد. به نوشته بيبيسي، چاقي مفرط، فشار خون و كلسترول بالا هم در ابتلا به اين بيماري دخيل هستند اما افسردگي و ديابت آنقدر در مبتلا شدن به اين بيماري نقش دارند كه با حذفشان ميتوان اميد داشت كه 21درصد از شمار مبتلايان به آلزايمر در جهان كاسته شود، اين درحالي است كه تنها 7درصد قربانيان آلزايمر بهدلیل داشتن ژن اين بيماري به آن دچار ميشوند.
GPS خريدهايد؟
تنها پيچيدن در يك خيابان اشتباه در تهران شلوغ كافي است تا راهتان چند ساعت دورتر شود؛ شايد همين واقعيت دليل پناه بردن بسياري از افراد به موقعيتيابهاي ماهوارهاي يا «جیپیاس»ها باشد اما محققان اين بار هم ميگويند كه تكنولوژي هميشه در كنار خدمتهايي كه به ما ميكند، باني خيانتهايي هم هست. براي مثال همين «جيپياسها» گرچه موقعيتيابي در يك شهر شلوغ را برايتان آسان ميكنند، اما ميتوانند باعث مبتلا شدنتان به آلزايمر هم شوند. «اماسان» نوشته کساني كه زحمت بهخاطر سپردن مسير راه به خود نميدهند و براي يافتن موقعيتهاي تازه تلاش نميكنند، باعث تحليل رفتن هيپوكامپ مغز خود و در نتيجه ابتلا به آلزايمر ميشوند.
بد خواب هستيد؟
هر چه درمورد بيماريهايي كه بهدلیل بدخوابي به جان شما ميافتند بگوييم، كم گفتهايم؛ از ابتلا به افسردگي گرفته تا چاقي و ديابت حتي دچار شدن به بيماري آلزايمر! محققان كشف كردهاند كساني كه به اختلالات خواب دچار هستند، بيشتر در خطر ابتلا به زوال عقل قرار دارند.
از نظر محققان شايد اين عامل، از شايعترين عوامل دچار شدن به اين بيماري باشد و باتوجه به بررسيهاي آنها افرادی كه نميتوانند 7، 8 ساعت از شب را با آرامش بخوابند، دير يا زود به اين بيماري مبتلا ميشوند.
ژنهايتان ناسازگار است؟
پژوهشگران دانشگاه كاليفرنيا ميگويند درست است كه شكستهاي عاطفي يا سكته مغزي به بروز آلزايمر كمك میكنند، اما يكي از مهمترين دلايلي كه زمينهساز اين بيماري ميشود، در بررسيهاي آنها گفته شده كه زنان بعد از 60سالگي به خطر ابتلا با اين مشكل دست و پنجه نرم ميكنند و درحالي كه از هر 11 مرد يك نفر در اين سن گرفتار آلزايمر ميشود، از هر 6 زن يك نفر بعد از 60سالگي به اين بيماري دچار ميشود.
فراموش نکنید که . . .
افسرده بودن يا ابتلا به ديابت هم از مشكلاتي است كه ميتواند شما را گرفتار آلزايمر كه يكي از انواع زوال عقل است كند
با پير مغزي بجنگيد
در سال 2013 44ميليون نفر در جهان به آلزايمر مبتلا بودند و اين بيماري، هر چهار ثانيه يك نفر ديگر را به جمع قربانيانش وارد ميكرد. در ايران هم هر 12دقيقه، يك نفر به آلزايمر مبتلا ميشود، اما محققان ميگويند با رعايت اين نكات ميتوان تا اندازهاي راه را براي ورود اين بيماري بست:
زعفران بخوريد
يكي از مراكز زيرنظر دانشكده علوم پزشكي دانشگاه تهران اعلام كرده كه با مصرف زعفران نه تنها ميتوان از ابتلا به آلزايمر جلوگيري كرد، بلكه ميتوان علائم بيماران مبتلا شده را هم كاهش داد.
دارچيني شويد
انگار ادويهها بيشتر از هر چيز ميتوانند مغز را در برابر آلزايمر مقاوم كنند. محققان ميگويند اگر دارچين را چاشني غذايتان كنيد، احتمال اينكه به جمع چند صد هزار آلزايمري ايران وارد شويد، بالا نخواهد بود.
دو زبانه شويد
حتما شما هم شنيدهايد كه تحصيل در مدارج بالاي علمي ميتواند خطر ابتلا به آلزايمر را پايين بياورد؛ اين را هم بدانيد كه تحقيقات ثابت كردهاند ياد گرفتن يك زبان جديد، ميتواند خطر دچار شدن به اين بيماري را كمتر كند يا خطر ابتلا به آن را چهار سال به تعويق بيندازد.
به فرزندتان شير دهيد
شير مادر خوردن نوزادان بازي دو سر برد است، يعني هم نوزاد تا بزرگسالي در برابر بسياري از بيماريها مقاوم ميشود و هم مادر نفع زيادي با اين فداكاري به سلامتش ميرساند. محققان ميگويند مادراني كه به نوزادشان شير خود را ميدهند، كمتر در معرض خطر ابتلا به آلزايمر قرار دارند.